Vrouwen aan het roer

Deze wit-lichtblauwe dubbele strik is de bestuursstrik. De persoon die deze draagt, is Rosalie ten Wolde, onze huidige Praeses (voorzitter). Waar het vandaag de dag vanzelfsprekend lijkt om een vrouw aan het roer te hebben, is dit niet altijd zo geweest. We nemen je mee naar het jaar 1996…

1996 was een jaar als vele andere: ook toen waren roeiers elke dag bezig hun catch aan te scherpen, kaapte Nereus weer eens de Varsity-overwinning weg, en deden de zwanenfamilies van het Galgewater steevast het vlonder van Njord aan. En zoals dat al sinds 1874 ging, vond ook dit jaar een bestuurswissel plaats. Het ene zogeheten illustere groepje studenten verving het andere en mocht een jaar aan het roer staan van ´s lands Oudste. Wat in die 122 jaar echter nog niet was gebeurd, was dat de Praeses een vrouw was. Carola Haven, geneeskundestudent en wedstrijdroeister, werd in dat jaar de eerste vrouwelijke Praeses van Njord. Precies op de helft van het lustrum dat wij nu vieren, dus: dat betekent dat Njord voor de helft van de tijd dat hier al vrouwen rondlopen, geen vrouwelijk gezicht heeft gehad.

Dat wil niet zeggen dat er in die voorgaande 25 jaar geen vrouwen ambities hebben gekoesterd om de vereniging te leiden. Reeds in 1971 dongen twee vrouwen mee om de rol Praeses, zonder succes. De jaren daarna speelden meer vrouwen met het idee, waaronder Helma Neppérus in 1975. Toch leek de tijd toen nog niet rijp voor een vrouwelijke Praeses. Niet gek, merkte Helma zelf op; “Nederland moet ook nog altijd een vrouwelijke premier krijgen, en de roeibond een vrouwelijke voorzitter. Daar valt nog wat te winnen.”

Njord heeft inmiddels wél een vrouwelijke voorzitter gehad, meerdere zelfs. En ook in 2021, precies 25 jaar nadat Carola P werd, staat er weer een vrouw aan het roer van de K.S.R.V. In de tijd dat Carola de eerste vrouwelijke Praeses werd, had Helma ondertussen wel een voorzittersrol in Oud Njord. Helma ondersteunde vanuit haar positie de eerste vrouwelijke Praeses, en zag tot haar grote vreugde dat het Carola goed verging.

In een interview vertelt Carola zelf dat het een hele eer was om voorzitter te mogen zijn van Njord. Ze voelde wel de bewijsdrang die het Praesesschap logischerwijs met zich meebrengt, niet alleen als Praeses, maar ook als eerste vrouw. Tegelijkertijd vond ze wel dat ze als vrouw goed leiding zou kunnen geven aan de vereniging: “Ik had het gevoel dat ik wel over de benodigde capaciteiten beschikte.” Carola maakte zich aan het begin wel enigszins zorgen om de mening van oud-leden, die de vereniging altijd hadden meegemaakt met een man aan het hoofd en als leden van het Corps waarde hechtten aan traditie. Het tegendeel bleek waar: ze ontving brieven met bemoedigingen van oud-leden, die benadrukten hoe goed het was dat een vrouw Praeses werd. Ook onder de leden zelf werd ze ook goed ontvangen: de Eerstejaars Dames van ´97 herinneren zich Carola als boegbeeld, altijd nuchter en fanatiek.

Met haar nuchtere inslag baande Carola een weg voor toekomstige vrouwelijke Praesides. Zo ook voor onze huidige Praeses, Rosalie ten Wolde, die er even nuchter in staat als haar eerste voorganger. Als eerste Lichte Dame Roeister die onder de 59 kilo moet inwegen op een wedstrijd. Vaak klein van stuk, dus. die Praeses is geworden, werd ze in het begin ook wel eens geconfronteerd met de vooroordelen die daarbij horen. Zelf ziet ze het echter heel anders in: ze heeft geen moeite met autoriteit of zelfverzekerdheid uitstralen, wordt overal waar ze komt serieus genomen, en heeft een bestuur achter haar staan waarvan de man/vrouw-verdeling 50/50 is. In het begin ging het in de wandelgangen rond dat ze misschien alleen Praeses was geworden omdat ze een vrouw is, en het weer tijd zou zijn voor een vrouwelijke Praeses na jaren mannen aan het roer. Hier bleef ze gelukkig koel onder: “Ik dacht dan altijd, ik spreek ze over een half jaar wel”. Rosalie had er het volste vertrouwen in dat ze dan alles goed genoeg zou laten draaien dat dat soort geruchten gelijk de kop in worden zouden worden gedrukt: “Of ik wel of geen vrouw ben, heeft niks te maken met hoe competent ik ben.” Daarnaast merkt ze grappend op dat oud-leden er meer moeite mee leken te hebben dat ze geen lid is van L.S.V. “Minerva”, de moedervereniging, dan dat ze een vrouw is. Na haar Praesesschap, zo concludeert ze, heeft de vereniging alles wel gehad: zware ballen, lichte pikken, damesch, lichte damesch en niet-leden van het Corps. De enige categorie die nog ontbreekt is een competitieroei(st)er. Wellicht dat daar in de toekomst nog verandering in komt…?