The background story

Bij de ingang van Vrieshof hangt een visueel brandalarm. Het gebouw, wat onderdeel is van de Geesteswetenschappen faculteit, heeft collegeruimten en kantoren waar medewerkers werken. Het was in een gebouw zoals deze dat dove medewerkers de brandalarmen tijdens een brandoefening niet konden horen.

Het lijkt vanzelfsprekend dat je tijdens een brand gewaarschuwd en geëvalueerd wordt. Toch blijkt uit verhalen van dove medewerkers aan de Universiteit Leiden dat dit niet zo vanzelfsprekend is. Zo is er in een artikel van de Mare te lezen dat een dove hoogleraar tijdens een ontruiming in de jaren tachtig niet het alarm of de verbale instructies kon horenhttps://www.mareonline.nl/achtergrond/echt-inclusief-wil-de-universiteit-maar-niet-worden/. Helaas bleven deze potentieel gevaarlijke situaties niet in de vorige eeuw. Geschiedenis herhaalde zich in de Geesteswetenschappen faculteit in 2019 toen dove medewerkers zich op kantoor niet bewust waren van een brandoefening. De bedrijfshulpverlening schoot hierbij ook tekort door deze medewerkers niet te waarschuwen https://www.mareonline.nl/nieuws/zorgen-over-veiligheid-na-onzorgvuldige-brandoefening/.

Toenmalige onderzoeksmedewerker Anique Schüller kan zich deze dag nog goed herinneren. Terwijl zij druk aan het werk was merkte ze op dat haar collega’s vertrokken. “Ik dacht dat er iemand jarig was en dat ze boven koffie waren gaan drinken”, vertelde ze mij. Toen Schüller pas later een briefje over een brandoefening ontdekte kwamen de emoties binnen dat zij het niet wist. “Ik vraag me nog steeds af waarom ik niet gewaarschuwd werd.”

Hoewel dit gelukkig tijdens een oefening gebeurde, hoort elke brandoefening als een echte brand te worden beschouwt. Dove en slechthorende medewerkers voelen zich nog niet gerustgesteld dat het gevaar voorbij is. Er is weinig gedaan met hun voorstel om melders te installeren met zwaailichten. Die zijn alleen op beperkte plekken buiten geïnstalleerd (bijvoorbeeld bij het Vrieshof) en nergens binnen, wat het probleem natuurlijk niet oplost. De universiteit lijkt voorkeur te geven aan auditieve waarschuwingssystemen. Dit is bijvoorbeeld te zien aan hun “wat te doen bij…”- lijsten die in de universiteitsgebouwen hangen. Onder het kopje brand staat: “volg instrukties via oproepsysteem en/of van bedrijfshulpverleners”. Ook staat er een nummer wat gebeld moet worden. Maar wat als bellen geen optie voor je is omdat jouw taal uit gebaren bestaat en jij de BHV’ers niet kan verstaan?

Laten we even gaan naar het verzamelpunt waar iedereen heen dient te gaan in geval bij brand.