Hollandse kost in Indonesië

  • Jubileumverpakking van ingeblikte nasi goreng

Het belang van de blikgroenten in de koloniale wereld blijkt ook wel uit de recepten in het kookboek 'De Hollandsche tafel in Nederlandsch-Indië' uit 1928.

Het belang van de blikgroenten in de koloniale wereld blijkt ook wel uit de recepten in het kookboek De Hollandsche tafel in Nederlandsch-Indië uit 1928. Voor de doperwten, worteltjes, boontjes en asperges uit de recepten wordt aangeraden om groenten uit blik te gebruiken. Daarbij geeft de auteur ook tips hoe gecheckt kan worden of de groente in het blik wel van goede kwaliteit is (fig. 1).

Of neem het klassieke Groot Nieuw Volledig Oost-Indisch Kookboek van Catenius van der Heijden uit 1902. De omslag van het boek toont een koloniaal ideaal: de Hollands huisvrouw op de voorgrond, samen met haar Indonesische bediende, als een schim, aan het werk in de keuken. Wat ze kookten? Ja, inderdaad ook dit kookboek staat vol met recepten met de Hollandse groenten uit blik! Neem bijvoorbeeld de aanwijzingen voor het koken van de spruitjes, kort maar krachtig: “worden zonder het water uit het blik gestort en met boter, zout en nootmuskaat even opgestoofd” Het recept voor de hutspot was nog simpeler: “wordt uit het blik gestort en met peper en zout opgewarmd”.

Dankzij het inblikken van groenten en zelfs hele maaltijden brachten Nederlanders in de koloniale tijd de smaak van ‘thuis’ mee naar Indonesië. En met de onafhankelijkheid van Indonesië gebeurde het omgekeerde en werden Indonesische smaken mee naar Nederland genomen. Het recept voor de bereiding van de ingeblikte hutspot in de tropen van begin twintigste eeuw spiegelt zo dat van de nasi in blik uit de jaren 1960.

  • Fig. 1 - De _Hollandsche tafel in Nederlandsch-Indië_ 1928, p. 174 - Foto Alicia Schrikker

    Fig. 1 - De Hollandsche tafel in Nederlandsch-Indië 1928, p. 174 - Foto Alicia Schrikker

  • Fig. 2 - Omslag van J.M.J. Catenius van der Meijden, 'Groot en Nieuw Volledig Oost-Indisch kookboek, 1381 recepten' (Semarang 1902) - Foto Bries Heijnen

    Fig. 2 - Omslag van J.M.J. Catenius van der Meijden, 'Groot en Nieuw Volledig Oost-Indisch kookboek, 1381 recepten' (Semarang 1902) - Foto Bries Heijnen

  • Fig. 3 - Receptenpagina voor blikgroenten uit J.M.J. Catenius van der Meijden, _Groot en Nieuw Volledig Oost-Indisch kookboek, 1381 recepten_ (Semarang 1902) - Foto Bries Heijnen

    Fig. 3 - Receptenpagina voor blikgroenten uit J.M.J. Catenius van der Meijden, Groot en Nieuw Volledig Oost-Indisch kookboek, 1381 recepten (Semarang 1902) - Foto Bries Heijnen