Een oud gebouw in een nieuw jasje

Waarom staat de bunker er eigenlijk nog? Die vraag heeft een makkelijk antwoord: de bunker is niet (veilig) weg te krijgen. Er werd al vanaf de jaren vijftig geprobeerd om het bouwwerk neer te halen maar dat ging zonder succes (Fig. 1). De enige manier om van de bunker af te komen zou zijn door explosieven te gebruiken maar dat is een te groot risico voor de wijk. Een bewoonster zei daarover: ‘Als je die wil laten ontploffen dan ontploft de halve wijk mee’. In december 1985 is uiteindelijk besloten dat de bunker dan maar moest blijven staan.

Vijftig jaar nadat de bunker in onbruik is geraakt kwam er belangstelling voor de historische waarde van het gebouw en werd het in 2014 op de gemeentelijke monumentenlijst geplaatst. De overwoekerde bunker bleek toch specialer dan gedacht. Het is de enige Duitse bunker in het stedelijk gebied van Leiden en volgens het erfgoedregister zijn er van dit type bunker, Großschaltstelle type 616, in heel Nederland maar zeventien in totaal gebouwd.

In 2016 kwam de bunker weer onder de aandacht van de Leidenaren, maar dit keer in het kader van een ontwerpwedstrijd voor tiny houses in Leiden. Een architect kwam daarvoor met het idee om tiny houses op de bunker te bouwen (Fig. 2). De plannen zijn alleen niet uitgevoerd, waardoor de bunker er nog steeds precies hetzelfde bij ligt als in de jaren na de oorlog.