De aard van het bedje

Wat is de functie van een dergelijk modelbedje? In eerste instantie zou je aan speelgoed kunnen denken. En inderdaad: het zou zeker niet misstaan in een antiek poppenhuis, dat een kind kon inrichten met allerlei meubeltjes. Er zijn namelijk ook voorbeelden van tafeltjes en stoeltjes bekend. Dit boek uit de NINO-bibliotheek toont er een hoop.Nadja Cholidis, Möbel in Ton (Münster: Ugarit Verlag, 1992)

Het object biedt op zichzelf weinig mogelijkheden om de functie ervan te interpreteren. Daarom onderzoeken wetenschappers vergelijkbare objecten bij elkaar en vormen ze conclusies op basis van uiterlijke kenmerken, maar ook van andere gegevens, zoals archeologische contexten en iconografie. Er is een honderdtal bedjes bekend uit een periode van ongeveer vierhonderd jaar, gevonden in Mesopotamische steden nabij de Perzische Golf (bv. Fig. 1).Nadja Cholidis, persoonlijke communicatie

Er zijn twee omgevingen waarin modelbedjes meestal worden aangetroffen, voor zover de vindplaats bekend is. Ten eerste komen ze voor in woonhuizen, en dan meestal in een aparte hoek van de kamer of zelfs in een huiskapel. Daarnaast zijn ze te vinden in tempelcomplexen, waarbij ze als votief werden aangeboden aan de god of godin. Deze tempels zijn vrijwel altijd van Ishtar, de godin van liefde en oorlog. Deze theorie lijkt te worden bevestigd door het feit dat sommige bedjes op interessante manieren versierd zijn. Het komt relatief vaak voor dat op het matras twee personen in een intieme omhelzing afgebeeld zijn (Fig. 2). Zulke erotische scènes waren gebruikelijk voor objecten gewijd aan Ishtar.Nadja Cholidis, Möbel in Ton (Münster: Ugarit Verlag, 1992), 192-193

Dit alles duidt op een waarschijnlijke rol in de vruchtbaarheidscultus. De longread geeft hier meer spannende context bij. Duidelijk geen kinderspeelgoed, dus.