De kunst van het verdoezelen

Het nabootsen van materialen is van alle tijden. In het oude Midden-Oosten zijn er vele voorbeelden van te vinden. Waar een bed een vrij alledaags voorwerp is, was de imitatie vooral gericht op luxeobjecten die duur en moeilijk te verkrijgen waren.

Een zo’n materiaal was de blauwe lapis lazuli-steen. Die moest helemaal uit Afghanistan worden gehaald, en werd daarom vaak nagemaakt met blauw geglazuurde baksteen. Hiermee was de grote Ishtar-poort van Babylon helemaal bedekt, waardoor deze als een juweel in de stad gold (Fig. 1). Ook op kleinere schaal werd een hoop nagebootst. In plaats van dure edelstenen werden glazen kralen gebruikt, en in Egypte werden bijvoorbeeld struisvogeleieren nagemaakt van steen om te gebruiken als container (Fig. 2).

De vraag rest: waarom werd een bed juist nagemaakt in klei? Meubels waren normale gebruiksvoorwerpen, en je zou een miniatuur ook van hout, riet of stof kunnen maken – niet heel dure materialen. Misschien gebeurde dit ook wel, maar zijn deze niet bewaard gebleven. De reden achter de misleiding blijft onduidelijk. We kunnen uiteindelijk concluderen dat, gelet op de kwaliteit en prachtige details, dit modelbed voor de gebruiker een grote waarde moet hebben gehad. Indien niet materieel, dan wel immaterieel.