De (bedrukte) kleren maken de man

De industrialisatie van het katoendrukken heeft zelfs in de meest geïsoleerde gemeenschappen in Nederland een heuse revolutie teweeggebracht. De toegenomen toegankelijkheid van de prijzen van bedrukte stoffen voor een breder publiek, zorgde ervoor dat deze stoffen ook een belangrijk onderdeel waren binnen de streekdrachten of klederdrachten in Nederland.

Tot in de negentiende eeuw was het dragen van gekleurd of bedrukt textiel een teken van pure luxe. Na de industrialisatie konden zelfs de doordeweekse schorten en beuken gemaakt worden van katoenen stoffen met een leuk printje. In de lijst van voorbeelden krijgen we een idee over hoe de kledij gedragen in Nederland werd beïnvloed door de katoendrukkerijen. Afbeeldingen 3 t/m 6 geven hiervan een mooi beeld.

De kraplap afgebeeld op afbeelding 7 is een mooi voorbeeld van hoe de exotische batikmotieven zelfs hun weg konden vinden op de kraplappen van de Nederlandse dames in klederdracht. Het motief is een Nederlandse katoendruk gebaseerd op een Javaans batikmotief dat waarschijnlijk bedoeld was om te worden geëxporteerd naar toenmalig Nederlands-Indië. Een ander voorbeeld van een batik met dit motief is te zien op afbeelding 8. Deze batik is vervaardigd in Java en was bedoeld voor de lokale markt. Dit motief met sierlijke lotusbladeren en granaatappelen vindt zijn oorsprong in de achttiende-eeuwse Indiase sits die ook vervaardigd werd voor de Europese markt. Hiervan is een voorbeeld te zien op afbeelding 9. Deze Friese streekdracht uit de achttiende eeuw is een voorbeeld van de manier waarop exotische sitsen verwerkt werden in destijds exclusieve en peperdure lokale klederdrachten.