Stap 10 van 14

De grote onthulling

Related Images

  • Fig. 1. Het is moeilijk te zeggen waarom het midden van de doek zo beschadigd is: de effecten van de verf, kleine textielinsectjes, of jaren van opslag? Het heeft de tand des tijds niet doorstaan; ook het label hangt slechts nog aan een draadje. ThingsThatTalk_Batik_DSF1119.jpg
  • Fig. 2. Op dit detail kan je goed zien wat het gewenste patroon over de gehele doek was, met een duidelijk te onderscheiden rand en kleine vormpjes die ongeverfd zijn gebleven. ThingsThatTalk_Batik_DSF1120.jpg
  • Fig. 3. Dit oorspronkelijke inventariskaartje laat zien dat het materiaal nog intact was voordat het langzamerhand versleten is. Toen het in de museumcollectie kwam, was het nog heel en het detail in het midden van de pelangi kon veel beter gezien worden. Foto Sabine Bolk.

Stap 7.

In de afbeelding zie je hoe een stuk van de stof langzamerhand wordt uitgevouwen en gedroogd.

“The dyeing operations are now finished, all the knots and ties are undone, and after opening out, the result is a green centre with a red border, both containing white spots…”

Het uitvouwen van de doek om het ontstane patroon te ontdekken heeft iets wonderbaarlijks, alsof de verf en de handen van de maker iets magisch hebben gedaan.

“It’s crumpled, uneven aspect seems to heighten the beautiful effect of the combined colours and figures”

Driessens waardering voor de handarbeid lijkt een reactie te zijn op de industrialisatie waar hij deel van was in Leiden. En ook later bleef tie-dye een symbool voor verzet. Het werd weer erg populair in de jaren ‘60 als protestsymbool: de psychedelische kleurrijke cirkels stonden in de Vietnamoorlog voor vrijheid en vrede. En zelfs recenter, tijdens de pandemie, zochten mensen naar een creatieve uitlaat tijdens de lockdown. Tie-dye was een goede optie, aangezien het makkelijk thuis te maken is en je er niet veel materiaal voor nodig hebt. Het werd een officieuze quarantainebezigheid!

Vandaag de dag verdienen grote fashionbedrijven snel geld door deze trendy handarbeid in hun mode te verwerken. Wat voor effect heeft dit op de sociale status van tie-dye? Felix Driessen had er oog voor lang voordat het een festivalhit of quarantainetijdsbesteding was. Toen hij probeerde de techniek die hij in Indonesië had gezien in Nederland te recreëren, ging er iets van de symboliek verloren. Hoewel elke tie-dye anders is, lijken de vervlechtingen met de sociale oproer en het gemeenschapsgevoel die met de tie-dye verbonden zijn, mensen door de tijd heen met elkaar te verenigen..