Een blik op de batik

Hoe hebben deze culturele assimilaties hun sporen achtergelaten in batik? Aan het begin van de 20e eeuw waren de meeste werkplaatseigenaren in Pekalongan van Indo-Europese of Peranakan-Chinese afkomst. Omdat batikateliers hun creaties in deze tijd vaak signeerden, was het gemakkelijk om de herkomst van deze batiks te achterhalen. De meeste batiks worden linksboven gesigneerd op de kepala(kop) - waar meestal het focuspunt wordt getekend. Wat kan ik zeggen? Het 'hoofd' staat inderdaad altijd in het middelpunt van de belangstelling. Deze batik is een van de batiks geproduceerd tussen 1890 en 1920. De jaren 1900-1910 markeerden het hoogtepunt van Europese invloeden in batik (mogelijk sterk geïnspireerd door de toen populaire Art Nouveau-stijl), en beroemde makers zoals Lien Metzelaar, Van Zuylen, Simonet en J. Jans maakten tussen 1890 en 1920 kwamen op. Als mensen van gemengde afkomst (door bloedverwantschap dan wel door huwelijk) en uit een samenleving die leefde in het Nederlands-Indische tijdperk, verwerkten de meeste van deze batikateliers de noordkustbatikstijl in hun ontwerpen. Deze specifieke batik wordt hoogstwaarschijnlijk geproduceerd in Pekalongan, Java (geschreven op het label hierboven) - ontworpen als een sarong, gewoonlijk verdeeld als kepala (hoofd), badan (lichaam), papan (de randen van de kepala) en seret (de rand langs de zelfkant van de batik) zoals te zien in Fig. 2. Laten we de kepala van dichterbij bekijken.