De koning en de goden

Het bovenste gedeelte van de stèle zit vol met symboliek. Afgebeeld zien we de god Osiris die macht, stabiliteit en leven geeft aan koning Amenemhat III, terwijl een gevleugelde zonneschijf de stèle beschermt.

In het midden zien we de god Osiris (fig. 1), de koning van de Onderwereld. Hij houdt een gebogen staf vast die bestaat uit een aantal Egyptische symbolen. Het verticale gedeelte van de staf is de zogenaamde was-scepter, een scepter die vaak door goden wordt vastgehouden. Het symboliseert macht (fig. 2). Het gebogen gedeelte bestaat uit twee andere symbolen: de djed en anch. Deze waren allebei populaire symbolen in het oude Egypte. Ze werden bijvoorbeeld vaak als amulet gebruikt (figs. 3-4). De djed moet waarschijnlijk de ruggengraat van Osiris voorstellen, en staat symbool voor stabiliteit. Het anch-teken symboliseert leven. Deze zagen we eerder in de naam van Sehetepibreanch. Rechts van Osiris staan een paar van zijn titels geschreven:

Osiris, voorste van de WesterlingenIn het oude Egypte werd de Onderwereld vaak het Westen genoemd, omdat de zon ondergaat in het westen. De doden die in de onderwereld ‘leven’ worden daarom ook wel de Westerlingen genoemd., de grote god, heer van Abydos. Moge hij leven, stabiliteit, macht en gezondheid geven.

Osiris richt zijn symbolische scepter op de (toen regerende) koning Amenemhat III, die is afgebeeld in de vorm van een valk (oftewel Horus, de god van het koningschap). Hij draagt de dubbele kroon van Egypte. Hij staat op een zogenaamde serech, een paleisfacade, waarin twee tekens zijn geschreven die één van de namen van Amenemhat III spellen. Achter hem staan een paar titels die vaak met de koning geassocieerd werden:

De goede god, heer van de rituelen, heer van de beide landen, koning van Opper- en Neder-Egypte, Amenenhat III, leven gegeven voor altijd.

Boven deze scène hangt, helaas een beetje beschadigd, een gevleugelde zonneschijf. De gevleugelde zonneschijf was een populair motief in Egyptische kunst, met name bovenin stèles, bijvoorbeeld te zien in fig. 5. Deze stèle komt uit de 26e dynastie, zo’n 1500 jaar later dan die van Sehetepibreanch. Ze zijn in bijna elk opzicht anders, maar toch zijn er veel van dezelfde motieven te zien, zoals de goden die was-staffen en anch-tekens vasthouden, en de gevleugelde zonneschijf.