Thuis achterlaten
Dit is mijn 91-jarige oma, zittend in haar voormalige woonkamer op de eerste verdieping van haar dubbel bovenhuis. Haar naam is Olga Lobo (1928). Dit verhaal gaat over haar verhuizing, maar ook over haar leven en haar bezittingen.
Mijn oma is geboren en getogen in Suriname. Jaren voordat Suriname onafhankelijk werd (1975), verliet ze haar thuisland om te verhuizen naar de kolonisator van Suriname, Nederland. Net gescheiden van haar eeste man wilde ze een nieuw leven opbouwen: voor haarzelf, maar ook voor de vier zonen die ze meenam. Al meer dan 50 jaar woont ze nu als Surinaamse in Nederland.
De video hierboven is van mijn oma op haar 90e verjaardag. Een bigi yari, zoals ze in Suriname zouden zeggen. Tegenover al haar gasten, meer dan 200 in totaal, ging ze in het midden van de ruimte staan en liet haar publiek zien wat ze het allerliefst doet: haar lichaam schudden en dansen alsof niemand kijkt. De laatste keer dat we haar hadden zien dansen voor zo’n groot publiek was op de begrafenis van haar tweede echtgenoot, recht voor zijn kist. Het beste uit een nare situatie halen, daar is zij het beste in.
Slechts een paar weken na haar verjaardag kreeg ze twee keer een beroerte. Haar wereld stond op zijn kop. Waar ze altijd een actief leven leidde, drie keer per week naar de markt, grote maaltijden koken voor haar geliefden, en een oudere zus verzorgen, moest ze nu opeens een stap terug nemen. Ze besloot dat het tijd was om te verhuizen, uit het huis dat tot de nok gevuld was met herinneringen en een levenslange verzameling aan spullen.
Ik begon haar te helpen het kaf van het koren te scheiden, maar herinneringen en spullen zijn vaak onlosmakelijk verbonden. Zo wordt het moeilijk afscheid te nemen van de kleinste dingen. Dit is het verhaal van Olga Lobo en haar verhuizing, maar het gaat ook over haar leven, haar spullen en de herinneringen die daarbij horen. Tegelijkertijd is dit ook een verhaal over het afscheid nemen en bewaren van spullen, en hoe mensen elkaar nodig hebben om herinnering van materieel object te scheiden.