Symboliek

Hier is het handje op een leren sleuteltasje. En tussen de sleutelbos zit er ook eentje verstopt. De vijf vingers zijn soms duidelijk herkenbaar, soms meer abstract. Binnen de islam staan de vijf vingers voor de vijf zuilen van de islam: de sjahada (geloofsbelijdenis), de salat (rituele gebeden), de zakat (geven van aalmoezen), de sawm (vasten tijdens de ramadan) en de hadj (pelgrimstocht naar Mekka). Dit zijn de vijf fundamentele religieuze verplichtingen voor elke moslim.

Het boze oog wordt gezien als een vloek die uitgebracht wordt door middel van een boze blik, die op iemand gericht wordt. Deze persoon is zich hier niet van bewust. In veel culturen gelooft men dat het ongeluk kan brengen, zoals ziekte, letsel en de dood. Het geloof in het boze oog gaat terug naar het oude Griekenland en het oude Rome. Vandaag de dag is er ook een sterk geloof in het boze oog onder hindoes, boeddhisten en christenen in Zuid-Europa. Het handje zou waken over de persoon die het draagt en hem beschermen tegen het kwaad. Vaak wordt het handje ook gedragen als een geluksbrenger in tijden dat het wat minder goed gaat, zoals wanneer men ziek is.

Ik zag het handje ook terug wanneer ik op bezoek kwam bij kennissen en familie. Zo zag ik het handje op voorwerpen die zich in het huis van mijn tante bevonden. Of het nou op een mooi zilveren kussen was of op dit leren sleuteltasje, het handje was altijd wel ergens te zien.

Een aantal jaren geleden gaf ook onze Turkse buurvrouw, een dame die inmiddels de tachtig al gepasseerd is, ons gezin een zilveren bord met het handje erop. Midden op het handje was het blauwe oog geplaatst. Nu, meer dan tien jaar later, dringt het eindelijk bij mij door waarom we dat bord hadden gekregen. Het was een symbolisch cadeau, om ons te beschermen tegen het ‘boze oog’. Vol goede bedoelingen, maar het handje is niet onomstreden.