“Een hazelnoottakje streek tegen hem aan en sloeg zijn hoed weg”
"Shake, shake, hazel-tree!", editie uit 1903 van de sprookjes van Grimm - Geïllustreerd door Helen Stratton
De dadel was iets wat Basile van jongs af aan gezien en gegeten moet hebben. Maar kijk eens naar deze kaart: in de culturele sfeer waar de Duitse gebroeders Grimm opgroeiden, waren dadelpalmen iets ausländisch ‘buitenlands’. Daarom kozen de gebroeders Grimm, die toch een boom wilden introduceren in hun Assepoester-verhaal (Aschenputtel in het Duits), een boom die ze goed kenden uit hun bossen en hun gebak: hun Assepoester maakte kennis met de hazelaar.
In het Duitse sprookje gaat de vader van Assepoester, die een rijke man is, naar de regionale markt (in plaats van naar een ver eiland te gaan zoals de vader van Zezolla deed). Net als in het plot van Basile, vraagt ook hij zijn dochters wat hij voor hen terug moet brengen. Assepoester zei: “Vader, breek voor mij het eerste takje af dat tegen je hoed strijkt op weg naar huis”.
En dus brengt hij zijn dochter een tak van een hazelnootboom. Assepoester neemt de tak mee en plant hem op het graf van haar moeder. De tak groeit uit tot een boom en heeft dezelfde functie als de dadelpalm. Bij het uitspreken van “Shake and quiver little tree, throw gold and silver down to me.”, geeft een vogel haar de voorwerpen die ze nodig heeft om het bal bij te wonen. Er is geen fee nodig bij de gebroeders Grimm; ze wordt vervangen door een vogel die de benodigde voorwerpen aflevert en dicht bij de hazelaar plaatst. De boom dient tevens als een troostplek voor Assepoester, want het is de rustplaats van haar moeder. Er is ook geen luxe handdoek of een dure gouden emmer nodig - dit was tenslotte het Biedermeier-tijdperk waarin mensen geacht werden nuchter en zuinig te zijn.
En zo zien we dat de objecten in de versies van Basile en Grimm van Assepoester gebonden zijn aan de culturele plaats en tijd waarin de auteurs leefden. Dit maakt het gemakkelijk te relateren voor hun publiek. Maar dan was er de versie waarin de boom nergens te vinden is...