Gluren bij de buren

Naast dat de deuren nooit op slot zaten, stonden de gordijnen van elk huis ook altijd wagenwijd open. Nu zit het overgrote deel van de gordijnen in de straat dicht. Niet gek, als je je bedenkt dat de huizen aan de overkant op nog geen 10 meter afstand staan - je woont zowat bij elkaar in huis als je dan de ramen niet toedekt!

Vroeger was dat juist hoe mensen met elkaar samenleefden in de Wolmarans. “Eigenlijk was de straat één grote familie,” herinnert Ton zich. “Iedereen kon bij elkaar binnenlopen en binnenkijken.” Los van hilarische momenten zoals de niet geheel vrijwillige verbouwing van de keuken, leverde deze hechtheid ook andere voordelen op. Zo werd er veel samen gekookt en gegeten.

Wellicht het mooiste voorbeeld hiervan zijn de BBQ’s die werden gehouden in de straat - letterlijk. Op zomeravonden kwam de straat bijeen, haalden de bewoners de middentegels van de straat eruit, en groeven de grond uit. Vervolgens werden de sleuven gevuld met kolen en werden er rasters bovenop geplaatst. Zodoende was de BBQ een feit. Op deze manier kon de hele straat samen eten op straat, in de straat. De laatste straat BBQ, vertelt Ton, is zo onderhand al 20 jaar geleden.

Ook werden de volwassenen in de straat structureel aangesproken met ‘oom’ of ‘tante’ door de kinderen, en konden moeders hun kinderen gerust alleen in de straat laten spelen, aangezien er vast een buurvrouw op ze zou passen. Met al deze onderlinge banden was er dus een solide sociaal vangnet voor als mensen ziek werden, uit armoe niet meer goed rond konden komen en hun kinderen geen eten konden geven, ze een dag weg waren, of er iets anders speelde.

Dat is tegenwoordig wel anders: de Thuisbezorgd e-bikes flitsen door de straat, en als je ziek bent, bestel je gewoon boodschappen via Gorilla’s. Levens spelen zich meer af achter gesloten deuren, en mocht er iets misgaan binnenshuis, zitten de gordijnen dicht.

Daarmee valt ook een bepaalde mate van sociale controle weg. Vroeger was men veel meer op de hoogte van wat er gebeurde in alle gezinnen. In de woorden van Ton lag lief en leed letterlijk op straat. Echtelijke ruzies werden op straat uitgevochten; er is wel eens een zwanger meisje met haar moeder op de stoep verschenen voor het huis van een gezin waarvan de man een slippertje was begaan; mensen in de straat gingen vreemd op elkaar met elkaar.

Ton weet ook nog goed hoe de hele straat naar buiten kwam toen een vrouw klappen kreeg van haar man. De politie werd direct gebeld. En kreeg een kind een corrigerende tik van bijvoorbeeld een grootvader, doken alle tantes uit de straat er ook gelijk bovenop. Is al dat gluren bij de buren toch nog ergens goed voor...