Vodun en Voodoo

Vodun als wereldbeeld en religie wordt in delen van West-Afrika al eeuwenlang beoefend. Tijdens de lange periode van de trans-Atlantische slavenhandel werden de religieuze gebruiken en geloven van Vodun echter naar de ‘Nieuwe Wereld’ gebracht door tot slaaf gemaakte mensen uit West-Afrika. Daar zou het zich ontwikkelen tot wat vandaag de dag bekend staat als Voodoo of Vodou.

Vodun als wereldbeeld en religie wordt in delen van West-Afrika al eeuwenlang beoefend. Tijdens de lange periode van de trans-Atlantische slavenhandel werden de religieuze gebruiken en geloven van Vodun echter naar de ‘Nieuwe Wereld’ gebracht door tot slaaf gemaakte mensen uit West-Afrika. Daar zou het zich ontwikkelen tot wat vandaag de dag bekend staat als Voodoo of Vodou.

Nadat aan het einde van de vijftiende eeuw de Amerika’s werden “ontdekt”, begonnen de koloniale krachten overal plantages te stichten. Veel gebieden waren erg geschikt voor het cultiveren van gewassen. Naarmate de plantages steeds groter en talrijker werden, nam ook de vraag naar arbeid toe.“The Plantation System,” National Geographic Encyclopedia, accessed September 8, 2021, https://www.nationalgeographic.org/encyclopedia/plantation-system/. Dit was, uiteraard in zeer ingekorte vorm, de oorzaak van de grootschalige commerciële trans-Atlantische slavenhandel.

Van over het hele Afrikaanse continent werden mensen gekocht of ontvoerd en naar Amerika verscheept om daar arbeidskrachten te leveren. Dat betekende dat binnen de omgeving van één plantage de tot slaaf gemaakten die gedwongen werden met elkaar samen te werken allemaal opgegroeid waren met zeer uiteenlopende gebruiken en talen, en zich identificeerden met allerlei verschillende tradities, religies en culturen. Sidney Mintz and Michel-Rolph Trouillot, “The Social History of Haitian Vodou,” in The Sacred Arts of Haitian Vodou, edited by Donald Cosentino (Los Angeles: UCLA Museum of Cultural History, 1995), 125. Bovendien werden zij alles wat ze ooit gekend en bezeten hadden achter te laten. Ze konden de objecten, de materialen die ten grondslag lagen aan alle tradities, niet meenemen. Maar wat ze wel konden meenemen, waren hun overtuigingen, hun wereldbeeld en hun manier van denken. Op basis van al deze verschillende geloofssystemen, deze gedwongen mix van religies en de impact van het christendom, creëerden de tot slaaf gemaakten hun eigen, nieuwe religies. Talloze religies zijn op deze manier ontstaan: Santeria in Cuba, het Myalisme in Jamaica, Candomblé in Brazilië en natuurlijk Voodoo, vooral op voormalig Saint Dominique, het huidige Haïti. “Religion and Slavery,” Slavery and Remembrance, accessed September 9, 2021, http://slaveryandremembrance.org/articles/article/?id=A0059&cf_chl_captcha_tk=pmd_YQBM_6RDh2iNwI8Yg8HH4nytQwmuKx45TzJDrtM2to4-1631184958-0-gqNtZGzNAtCjcnBszQOR.

Later zou Voodoo zich ook verspreiden naar andere gebieden, waar de lokale bevolking Voodoo aanpaste aan eigen gebruiken, zoals bij Louisiana Voodoo het geval was. West-Afrikaanse Vodun heeft dus absoluut een enorme impact gehad op de ontwikkeling van Voodoo, een invloed die voornamelijk te zien is in de naam. Vandaag de dag zijn Vodun en Voodoo echter nauwelijks nog met elkaar verbonden.“Ethnic Groups: Fon,” Africa Direct, accessed August 18, 2021, https://www.africadirect.com/african-peoples-art-fon.